Według powszechnego przekonania choroby stawów występują głównie u dorosłych, a przede wszystkim u ludzi starszych. Jednakże choroby stawów występują również w wieku dziecięcym i mogą dotyczyć nawet niemowląt. O tym problemie opowiada reumatolog dziecięcy z Centrum HAHS: dr n. med. Paweł Dzieński.
Czy dziecko może chorować na „reumatyzm”?
Pojęcie „reumatyzm” używane przez większość pacjentów, służy do określenia wszelkich dolegliwości bólowych stawów. U ludzi dorosłych, a szczególnie w starszym wieku, przyczyną bólów stawowych jest przede wszystkim choroba zwyrodnieniowa stawów. Najczęściej człowiek dorosły mówiąc „mam reumatyzm” ma na myśli właśnie tę chorobę.
U dzieci choroba zwyrodnieniowa stawów właściwie prawie w ogóle nie występuje, natomiast ból stawów jest częstym objawem. Ból stawu u dziecka może być objawem zarówno choroby zapalnej stawów, ale również schorzeń niezwiązanych z narządem ruchu.
Co powinno budzić szczególny niepokój?
Ważne jest, aby zaobserwować porę występowania najbardziej nasilonych objawów (rano po wypoczynku nocnym, czy raczej po całym aktywnie spędzonym dniu), ilość bolących stawów (zawsze jeden ten sam staw, kilka stawów, czy też bóle wędrujące) oraz objawy towarzyszące. Przede wszystkim, czy poza bólami stawów występują ich obrzęki, czy towarzyszą im stany podgorączkowe lub gorączka, czy pojawiają się wysypki skórne oraz jaka jest aktywność dziecka w momencie bólu stawów. Jeśli ból utrzymuje się dłużej niż kilka dni i nie ustępuje po zastosowaniu leków przeciwbólowych dostępnych bez recepty (paracetamolu lub ibuprofenu), to dziecko powinno trafić do lekarza pediatry.
Co może być przyczyną bólu stawów u dziecka?
Przyczyn takiego stanu może być bardzo dużo. W pierwszej ko-lejności powinno się wziąć pod uwagę czynniki urazowe ze względu na dużą ruchliwość i aktywność dzieci, zwłaszcza tych w wieku przedszkolnym. Otyłość występująca coraz częściej, powoduje nadmierne obciążenie stawów, sprzyja wadom postawy i poprzez to częste dolegliwości bólowe stawów zwłaszcza kończyn dolnych (stawy biodrowe i kolanowe).
U sporej grupy pacjentów ból spowodowany jest zespołami nadmiernej wiotkości stawowej, tzw. elastopatią. Dość często u dzieci występują tzw. bóle wzrostowe. Wśród właściwych chorób zapalnych narządu ruchu, zdecydowanie najczęściej mamy do czynienia z młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów (odpowiednik reumatoidalnego zapalenia stawów u dorosłych). Niestety również choroby nowotworowe u dzieci (zwłaszcza białaczki), mogą początkowo przebiegać „pod maską” bólu stawów, czy zapalenia stawów.
Co zrobić, gdy obserwujemy te objawy u dziecka?
Dziecko skarżące się na bóle stawów, powinno trafić do pediatry. Lekarz pediatra po zbadaniu dziecka i po wykonaniu podstawowych badań zadecyduje, co należy zrobić dalej – czy problemem powinien zająć się reumatolog dziecięcy, ortopeda czy może jeszcze inny specjalista.
Jakie badania powinno się wykonać u dziecka z tą dolegliwością?
Niezbędne podstawowe badania w takim przypadku to morfologia krwi, OB, CRP oraz USG stawów. W Centrum HAHS wyniki tych badań mamy jeszcze tego samego dnia. Często zlecanym i wykonywanym badaniem w przypadku bólów stawów u dzieci jest ASO, czyli oznaczenie miana antystreptolizyny O. Antystreptolizyna O jest przeciwciałem, które nasz organizm wytwarza praktycznie po każdym kontakcie z paciorkowcami (z łacińskiego streptokokami). Kontakt z tymi bakteriami jest powszechny w wieku dziecięcym. Pamiętając o tym, należy mieć świadomość, że podwyższone miano ASO może wystąpić u dziecka nawet po łagodnym zakażeniu gardła wywołanym przez paciorkowce.
Niezwykle pomocne jest natomiast badanie USG narządu ruchu. Ultrasonografia stawów jest badaniem całkowicie nieinwazyjnym, bezpiecznym (brak narażenia na promieniowanie rtg) i niebolesnym. Największą jej zaletą jest to, że pozwala na wstępną ocenę, czy ból stawów jest spowodowany jego zapaleniem. Znakomicie pomaga w różnicowaniu przyczyn i postawieniu właściwej diagnozy.
Godziny otwarcia:
pon.-pt. 7:00 - 20:00, sob. 8:00 - 14:00
wizyt
